De eenzaamheid van de leidinggevende
Veel leidinggevenden voelen zich alleen staan, zeker in moeilijke tijden. Als leidinggevende ben je, willen of niet, degene die de (weinig populaire) knopen door moet hakken.
Om dit te dragen heb je niet altijd collega’s om de last mee te delen. Wat je zeker niet doet is de zwaarte van de job, je twijfels en angsten delen met medewerkers. Die verzuchtingen houd je ‘binnenskamers’. Maar het betekent niet dat je het allemaal alléén moet doen!
De grootste steun is om als collega-leidinggevenden aan één zeel te trekken, zodat medewerkers jullie niet tegen elkaar kunnen uitspelen. Doorbreek het alleen knokken en vraag hulp of advies.
Tip1: je hoeft het niet alleen te doen
Zoek steun bij collega’s, in een intervisiegroep, bij een begripvolle vriend of een coach. Geen overbodige luxe! Het beeld van de heroïsche leider die het allemaal alleen aankan is niet realistisch (en niet gezond)!
De leider als pispaal
Je moet nogal wat incasseren. Noem het ‘weerstand’, weerwerk of iets anders. Feit is dat je de wind van voren krijgt bij uurroosters waar niet iedereen gelukkig mee is, na het geven van kritische feedback, bij het invoeren van een nieuwe manier van werken en zeker bij ingrijpende veranderingen.
Je wordt de kop van Jut. Het risico is dat je je dit persoonlijk aantrekt en begint te twijfelen aan jezelf, niet meer durft te sturen en je laat regeren door je medewerkers. Het kan ook dat je juist heel boos wordt op je medewerkers en autoritair uit de hoek komt.
Herinner jezelf er aan dat je als persoon niet samenvalt met je rol. Als medewerkers weerwerk geven of agressief uithalen, betekent dit niet dat ze het op jou als persoon gemunt hebben.
Tip 2: neem het niet persoonlijk maar kijk wel naar jezelf
Probeer kritiek, tegenstand, sabotage of rechtstreekse aanvallen niet onder je huid te laten komen. Je vertegenwoordigt nu eenmaal een ‘autoriteit’ die beslissingen neemt en voor ‘de organisatie’ staat. Dat lokt per definitie reactie uit. Sta open voor feedback en durf naar je blinde vlekken te kijken.
De leider als strenge vader of beschermende moeder?
De hiërarchische verhouding leidinggevende-medewerker triggert oude reacties en interacties. Medewerkers reageren emotioneel op iemand in een autoriteitspositie, vooral als er veel onzekerheid of stress is.
Ze hebben iemand nodig om op te schieten wanneer ze iets ‘moeten’. Iemand om boos op te zijn wanneer ze zich gecontroleerd of bekritiseerd voelen. Of ze willen zich juist aan iemand vastklampen of achter iemand verschuilen als ze angstig zijn of bang om tekort te schieten.
Overdracht dus, gebaseerd op vroegere ervaringen met mensen in een autoriteitspositie (ouders, leerkrachten). Medewerkers reageren bijvoorbeeld rebels, onderdanig of afhankelijk. Ze zetten zich tegen je af of hebben je voor elke stap juist nodig.
Zelf reageer je soms ook emotioneel op “die bende rebelse kinderen die niet mee willen” of “die makke schapen die nooit eens initiatief nemen”. Wellicht ga je extra sturen, controleren of geef je het op. Aan overdreven sterke emoties, bijvoorbeeld irritatie, ongeduld of wanhoop, merk je dat er iets ouds in jezelf getriggerd wordt. Tegenoverdracht dus.
Het slechte nieuws is dat negatieve en positieve projecties erbij horen. Je krijgt per definitie emotionele reacties te verduren die vaak meer zeggen over de angsten van je medewerkers, dan over je eigen functioneren.
Tip 3: laat je niet verleiden tot een emotioneel spel
Laat je niet meezuigen in de emotionele carroussel van actie-reactie. Blijf rustig aan de rand staan en kijk naar wat er gebeurt. Houd het hoofd koel, doe wat je te doen hebt vanuit je professionele rol, ook al zijn dit niet altijd gemakkelijke beslissingen.
Mensen zijn niet altijd blij als ze zelf verantwoordelijkheid moeten nemen of – omgekeerd – dankbaar als jij iets voor hen beslist. Onderzoek ook eens waarom jij misschien bepaalde reacties oproept als leidinggevende. En wees je bewust van je eigen triggers die je doen overreageren.
Copyright © Silvia Prins (2018). Alle rechten voorbehouden. Artikelen of delen hieruit mogen elders gepubliceerd worden, maar alleen op o.v.v. het copyright en de naam van de website. Dank om me hiervan op de hoogte te stellen.