Wat houdt ons gedisconnecteerd in conflict?

Er zijn weinig mensen ‘goed’ in conflict. Vooral niet in de relaties die echt van betekenis zijn. Ik ben er ook niet echt een ster in…

We gebruiken allemaal strategieën die – zonder dat we dat willen – voor obstakels in het contact zorgen. En daardoor raken conflicten niet opgelost en relaties niet hersteld. We zitten vast.

Het conflict ‘is’ er wel maar we laten het liggen of doen dingen die het – ongewild – erger maken.

Het lastige is dat deze strategieën gewoontes zijn, waar we ons nauwelijks van bewust zijn.

Bewustwording van het gewoontepatroon waar je gemakkelijk in terecht komt, is natuurlijk de eerste stap richting verandering. Hoe ‘doe’ jij conflict???

Groeien in conflicthantering gaat over kleine stapjes zetten. Eens iets anders dan gebruikelijk doen. Het over een andere boeg gooien om misverstanden op te helderen, ruzies uit te praten, stilte te doorbreken. Zo maak je wederzijds begrip en het herstel van relaties mogelijk.

Het leven is een oneindige cyclus van disconnectie, via ‘reconnection’, weer naar connectie. Bewust met ‘reconnection’ bezig zijn is een investering in je relaties.

Hier vind je een paar gewoontes die veel voorkomen. Mét tips om het anders te doen.

Slechte gewoonte 1 – een ander de schuld geven

We hebben allemaal de neiging om iemand anders de schuld te geven van een gespannen relatie, een uit de hand gelopen ruzie of een verzuurde sfeer.

Ook als je je slecht voelt, is het soms verleidelijk om iemand anders daarvoor de schuld te geven. Vooral als je zelf in de slachtoffer rol zit, is dit de voor de hand liggende strategie.

Meestal klinkt het als: ‘Zij’ moet veranderen; “hij’ begrijpt me niet”. We leggen alle macht voor het ontstaan én voor de oplossing van een conflict bij een ander. En dit versterkt je positie van machteloosheid nog verder.

Bovendien dicht je iemand anders de macht toe om jouw gevoelens te bepalen. “Hij maakt me boos”; “Het is door haar dat ik zo gestresseerd ben.” We geven het uit handen.

Tip. In plaats van te wijzen en naar buiten te kijken: keer naar binnen. Stel jezelf de vraag: waar ben ik eigenlijk bang voor of boos over? En neem verantwoordelijkheid voor jouw aandeel in het conflict en voor je eigen gevoelens.

Slechte gewoonte 2 – Overhaaste excuses

Je zou denken: excuses zijn toch goed? Maar als je automatisch, herhaaldelijk en zonder er over na te denken iedere keer “Sorry!” uitroept, hebben je verontschuldigingen waarschijnlijk weinig impact.

Meestal ben je ook niet bezig met de vraag of de ander je excuses wel aanvaardt of dat ze een verschil maken.

Excuses hebben vaak te maken met de schaamte die je voelt over iets wat je gezegd of gedaan hebt. Of je flapt ze eruit om je bang bent.

Tip. Word je bewust van deze gewoonte. Check of de ander je excuses kan horen, aanvaarden en of ze helpen. Voel of je verontschuldingingen de verbinding met de ander herstellen, of juist niet.

Slechte gewoonte 3 – Afleiding en vermijding

Conflicten creëren ongemak en we hebben de neiging om afleiding te zoeken, zodat we het discomfort niet hoeven te voelen.

We zijn erg creatief in afleidingstrategieën. Denk maar aan voortdurend op je telefoon zitten, jezelf verstrooiien op de sociale media, hard werken, bingewatchen op Netflix, eten (bv chips, fast food) of verdovende producten nemen (bv alcohol, pijnstillers).

Helaas lost dit niets op. Ook al kunnen we weer lachen bij de koffie of kletsen tijdens de pauze van een vergadering, er blijft ‘iets’ hangen.

Tip. Als je jezelf betrapt op vermijdingsgedrag, keer dan naar binnen en vraag jezelf af: wat gebeurt er van binnen? Waar loop ik weg van? Wat zorgt dat ik me zo ongemakkelijk voel? Het kost moed en moeite om naar het ongemak te gaan, maar het kan wel veel verduidelijken.

“If you avoid conflict to keep the peace, you start a war inside yourself.” (Cheryl Richardson)

“(…) the crux of good, strong, long-lasting relationships is not the absence of conflict but the ability and willingness to work through it.”

“People in great relationships understand that if it doesn’t work for you, it doesn’t work for me, and thus it doesn’t work for us.” 

(p 6; 151)

Slechte gewoonte 4 – Tijd laten voorbijgaan

We maken onszelf wijs dat ’tijd alle wonden heelt’. En dat conflicten wel vanzelf over zullen gaan…. We hopen en bidden dat het na een tijdje beter zal gaan.

In de praktijk gaan conflicten niet weg en stapelen ze zich op, tot de drempel zo hoog is om ze aan te gaan dat we helemaal niet meer durven…

Tip. Geef toe dat je soms hoopt dat een conflict gewoon voorbij zal gaan met de tijd. En vraag of het ok is om tijd te nemen om het uit te praten wanneer het conflict de volgende keer weer de kop opsteekt. Of doe het meteen zodra je je gewoonte door hebt.

Slechte gewoonte 5 – compartementaliseren

Soms is het nodig om een conflict even in de la te steken tot een acute situatie voorbij is. Parkeer de ruzie met een collega even tot jullie klaar zijn met de presentatie voor het management.

Even je emoties opzij zetten is soms nodig omdat de situatie niet passend is om de spanningen te bespreken.

Maar daarna mag het niet eindeloos in de schuif blijven liggen, alsof het er niet is… De boodschap die je hiermee geeft is: ik wil er niet naar kijken en ik wil het niet oplossen.

Tip. Ook hier weer: geef toe dat je deze strategie gebruikt omdat je niet weet hoe je het conflict bespreekbaar moet maken. En beslis wanneer je dat wel wil doen, samen met de ander(en).

Slechte gewoonte 6 – ‘FRACKING’ in plaats van luisteren

Deze onhebbelijke gewoonte ken je waarschijnlijk ook. In plaats van te luisteren naar een ander, doen we allemaal irritante dingen. Jason Gaddis noemt dit ‘FRACKING’. Deze ackronym staat voor:

  • Fixing: de ander willen ‘fixen’ (er is niemand kapot!)
  • Rescuing: de ander willen redden (toch wel paternalistisch!)
  • Advising: ongevraagd advies geven (niets zo irritant als dat!)
  • Complaining of colluding: zeuren en beschuldigen en partij kiezen (in plaats van objectief en open te luisteren!)
  • Killing: de ervaring van de ander teniet doen, afpakken, ontkennen (ieders ervaring is 100% valide, wat niet betekent dat iemand gelijk heeft!)

Slechte gewoonte 7 – ‘Stonewalling’

Dit is al een redelijk extreme gewoonte. Mensen trekken zich terug achter een muur. Ze staan niet open voor communicatie en blokken elke communicatie af.

Het ziet eruit als: geen antwoord geven, totaal uit contact zijn, uitchecken, hard worden. Alles wordt gerationaliseerd en de binnenkant en eigen kwetsbaarheid worden ondertussen goed afgeschermd.

Tip. Beseffen dat je een muur om je heen gebouwd hebt is al een hele stap. Vraag je af wat er beschermd moet worden? Dan begint het werk om de muur af te breken, steen voor steen, zodat je weer contact kunt maken, vooral met mensen die belangrijk zijn in je leven.

“Growth-oriented relationships can handle adversity, discomfort, differences, and conflict. (…)

Conflict is a growth opportunity.”

(p 242/243)

Bron van inspiratie: Jayson Gaddis (2021). Getting to Zero. How to work through conflict in your high-stakes relationships. New York: Hachette

Copyright ©  Silvia Prins (2022). Alle rechten voorbehouden. Artikelen of delen hieruit mogen elders gepubliceerd worden, maar alleen op o.v.v. het copyright en de naam van de website. Dank om me hiervan op de hoogte te stellen.