Het wonderlijke van leerprocessen: een persoonlijk verhaal
Het overkomt me regelmatig als ik workshops of opleidingen geef… Een soort verrassing en verwarring als mensen na afloop zeggen: “Dat was niet echt nieuw” of “Dat wist ik eigenlijk al”.
Het wonderlijke is dat ik altijd opleidingen geef over thema’s waar ik zelf al ongeveer 30 jaar mee bezig ben. Steeds op zoek naar verdieping en integratie.
Ik heb me bijvoorbeeld jarenlang vastgebeten in het gedachtegoed van de ‘System Psychodynamics’. Ingewikkelde concepten, pittige artikels, hermetische boeken. *
Wie wil die tijd nog investeren? Wie is er bereid om zich zo grondig in dit soort thema’s te verdiepen? Het lijkt steeds sneller en oppervlakkiger te worden in organisatieland… Of ben ik ouderwets in mijn verzuchting?
Het grootste compliment dat ik onlangs (na de workshop “De onderstroom in conflicten: werkbare perspectieven uit de groepsdynamica en de Gestalt”) kreeg was:
“Ik volgde de workshop van gisteren mee en deze was heel leerrijk én heel bruikbaar.
Complexe kaders helder vertaald.
Aanrader!”
Ik besef nu dat het juist heel moeilijk is om complex gedachtegoed toegankelijk te maken, zodat het kan landen bij mensen. Zonder het te banaliseren!
(Het is veel makkelijker om ingewikkelde teksten te schrijven met veel dure woorden en een ellenlange lijst met referenties, wat ik jaren gedaan heb!)
* Het was een hart onder de riem toen ik de gerespecteerde psychoanalytica Lisl Klein tijdens een congres hoorde zeggen: “Het kost me ongeveer 5 jaar voor ik een analytisch begrip écht helemaal begrijp.”
Het belang van een ‘beginner’s mind’
Als opleider/docent/trainer vind ik het heel belangrijk om zelf ook regelmatig iets nieuws te leren en met een beginner’s mind aan een onbekend avontuur te starten.
Zo volgde ik een opleiding tot yogadocent (2018-2019), deed ik mee met een cursus ‘Word zelfstandig bergwandelaar’ (KBF) in volle Corona en verdiep ik me sinds 2020 intensief in de wondere wereld van de fotografie.
Wat me telkens opvalt is hoe meer ik over een onderwerp leer, hoe meer ik besef wat er nog allemaal te ontdekken is.
(Zo val ik momenteel van de ene in de andere verbazing bij het ontdekken hoe Zen, mindfulness en Gestalt een inspiratie kunnen zijn voor fotografie!)
“Er zijn slechts twee manieren om je leven te leven:
doen alsof niets een wonder is,
en doen alsof alles een wonder is.”
(Albert Einstein)
leren in laagjes: een paar principes
De sleutel tot verdiept leren ligt volgens mij in 3 principes:
1. Verwondering
De belangrijkste les die ik van mijn docent aan de academie kreeg was: “Wees altijd verwonderd!” We moeten kennelijk opnieuw leren om met de ogen van een kind, met verwondering naar de wereld te kijken.
Als je iets nieuws leert – vooral wanneer je iets bijleert rond een thema waar je al heel wat vanaf weet – helpt het om je verwonderd af te vragen op welke manier dit nieuwe perspectief een verrijking kan zijn in de manier waarop je kijkt naar organisaties en hoe je werkt.
2. Nieuwsgierigheid
Wanneer ik rondloop met mijn camera, sta ik mezelf toe om mateloos nieuwsgierig te zijn. Ik loop overal naar binnen, kijk naar de achterkant en de onderkant van voorwerpen. Ik struin rond en ontdek nieuwe dingen op plekken waar ik al 100 keer geweest ben.
Zo loop ik ook in organisaties rond. Nieuwsgierig naar hoe mensen met elkaar omgaan. Hoe ze het samen leefbaar houden in chaotische, stresserende of onveilige contexten. Hoe ze er samen in geslaagd zijn om een onmogelijke situatie te creëren die niemand eigenlijk wil.
Ik ben vooral nieuwsgierig naar wat er leeft in de onderstroom, naar dat wat niet gezegd mag worden.
(Waarschijnlijk ben ik daarom ooit antropologie gaan studeren!)
3. De humuslagen van ontwikkeling
Ondertussen besef ik dat iedereen op een heel eigen manier aanwezig is en aan het leren is tijdens een lezing, workshop of opleiding. Het doet me denken aan een boek dat ik ooit las met de titel: “No two persons ever read the same book”.
Alles wat er gedeeld wordt in een opleiding landt dus op een unieke manier in ieders interne humuslaag van professionele ontwikkeling.
Vroeger dacht ik regelmatig na een opleiding “Het lijken wel parels voor de zwijnen!” Omdat IK zo graag wilde dat mensen het licht zouden zien (ego!).
Ondertussen ben ik een stuk milder geworden en besef ik dat er bij iedereen wel iéts landt. Mensen geven vaak aan dat ze het moeten laten “bezinken”. Anderen komen een tijdje later terug met een vraag naar verdere verdieping. En weer anderen hebben genoeg om weer verder te kunnen.
En het moet niet! 🙂
Heb jij zin om je ambacht verder te ontwikkelen?
De (zeer begrijpelijke!) vraag naar tips & tricks bij de start van een workshop of opleiding valt me altijd op.
Interveniëren in moeilijke samenwerking, tussenkomen in conflictsituaties en bezig zijn met de menselijke kant in organisaties vraagt zoveel meer dan ‘recepten’ en ’tools’.
Er is een groot verschil tussen know-how komen ‘consumeren’ of bereid zijn om dit ambacht te ontwikkelen.
Dus voor al wie meedoet aan de opleidingen die ik organiseer: van harte welkom met alles wat er is, waar je ook staat in je ontwikkelingsproces!
Inspiratie
Zen Camera. Creative awakening with a daily practice in photography. David Ulrich.
No two persons ever read the same book. Book quotes on books, reading and writing.
Copyright © Silvia Prins (2022). Alle rechten voorbehouden. Artikelen of delen hieruit mogen elders gepubliceerd worden, maar alleen op o.v.v. het copyright en de naam van de website. Dank om me hiervan op de hoogte te stellen.