De onbegrijpelijke capriolen van groepen – een persoonlijk verhaal

Ik herinner het me nog als de dag van gisteren…

Jaren geleden nam ik deel aan een leiderschapstraining die georganiseerd werd in het bedrijf waar ik toen werkte als interne consultant. Ik was aanwezig vanuit de intentie de rode draad in ons aanbod te garanderen en kennis te maken met de manier van werken van de trainer.

De groep bestond uit ‘high potentials’. Er stond veel op het spel. Het was de tweede dag van een intensief programma. We hadden net een buitenoefening gedaan – die in mineur was verlopen – en nu brak het moment aan dat iedereen elkaar feedback zou moeten geven.

Plots sprak iemand mij aan en vroeg waarom ik daar eigenlijk zat. En wat ik zat te noteren. En of ik soms ging rapporteren wat er gebeurde aan HR.

Anderen sloten zich aan en er ontstond een gespannen situatie. Ik voelde een enorme druk en voelde me ongewenst. Op een gegeven moment ben ik weggegaan, met het ‘akkoord’ van de trainer. Ik droop af…

Wat volgde was een verwarrende, emotionele periode. Ik was totaal van de kaart en begreep niet wat er gebeurd was. Had ik iets verkeerd gedaan? Had de trainer iets anders moeten doen? Was het gewoon een onbeleefde, agressieve groep?

In een intervisie met mijn collega’s probeerde ik betekenis te geven aan het incident. Ik werd er niet veel wijzer van, mede omdat mijn collega’s schrokken van mijn emoties. Ik bleef op mijn honger en ging verder op zoek.

(Achteraf begreep ik dat de stress in de groep steeg, omdat ze een spannende opdracht moesten doen, namelijk elkaar feedback geven.

Die spanning moest ergens naartoe en werd op mij geprojecteerd.

Jammer genoeg heeft de trainer toen voor de groep gekozen en dit incident niet als een leermoment over groepsdynamica benut.)

een nieuwe wereld gaat open!

Ik zocht mijn heil in boeken en las “Organisaties op de divan” van Manfred Kets de Vries. Op zoek naar ‘hoe het werkt’ in groepen. Wat er was ‘misgegaan’.

Er ging een wereld voor me open! Ik ontdekte een hele traditie van onderzoekers en consultants die met een ‘klinische’ bril naar organisaties, groepen en leiderschap kijken. Naar relationele processen, groepsdynamieken, de verborgen onderstroom in organisaties.

Het bleek om de ‘system psychodynamics’ te gaan. Een specifiek perspectief om met organisaties te werken, geënt op het werk van onder andere Wilfred Bion, Harold  Bridger, Manfred Kets de Vries en vele anderen.

Hier vond ik mijn eigen identiteit: ik kon zowel klinisch àls organisatiepsycholoog zijn! Ik voelde me niet meer een rare vogel maar juist rijk!

Het toeval (?) wilde dat ik in die periode de kans kreeg om onderzoek te doen en als klinisch psycholoog te doctoreren in de organisatiepsychologie. Ik mocht het thema zelf kiezen.

Die gelegenheid greep ik met beide handen! Gedurende 7 jaar deed ik samen met collega’s van het Centrum voor Organisatiepsychologie (KU Leuven) actie-onderzoek in multi-actor samenwerking.

Ik stortte me op de literatuur die me zo passioneerde. Ik nam actief deel aan congressen van ISPSO (International Society for the Psychoanalytic Study of Organisations) over de hele wereld en schreef artikels.

Van 2001 tot 2002 volgde ik een programma (29 dagen!) om met het systeem-psychodynamisch perspectief te werken in organisaties: “Leading Meaningful Change” (Prodev). Ontzettend intens, boeiend en leerzaam.

Hier leerde ik, onder andere van Paul Vansina, over consultancy. In augustus 2024 overleed hij. Ik heb enorm veel van hem geleerd. De hard way.

Ik had dus de pil geslikt. Sinds die periode kijk ik anders naar samenwerking en werk ik anders met groepen en organisaties.

In mijn boek “Teamleiderschap als ambacht” zit deze visie op groepen en organisaties verweven. Gaandeweg durfde ik duidelijker uit te komen voor dit organisatieperspectief.

Vandaag ga ik voluit voor deze visie in het traject ‘Peaceful Rebel’.

Ik deel de rijkdom van alle know-how die ik doorheen de ruim 30 jaar dat ik in mijn vak zit verzameld heb. Verfrissende inzichten, een helder handelingskader, ankerpunten en de groepsdynamische manier van werken.

In de module ‘Groepsdynamica’ kan je kijken naar een filmpje waar ik je meer vertel over mijn parcours in de groepsdynamica.

Als je ook geboeid bent door de onderstroom, gefascineerd bent door groepsdynamieken en op zoek bent naar hoe je meer impact kunt hebben op de manier van samen-werken, dan vind je zeker inspiratie in de module groepsdynamica:

Wat leeft er in de onderstroom – een groepsdynamisch perspectief op samenwerking.

Copyright 2019 ©  Silvia Prins. Alle rechten voorbehouden. Artikelen of delen hieruit mogen elders gepubliceerd worden, maar alleen op o.v.v. het copyright en de naam van de website. Dank om me hiervan op de hoogte te stellen. (herschreven op 19 december 2024)